De DVZ is één schakel in de keten van partners (politie, sociale inspectie, de magistraten van het openbaar ministerie, de erkende gespecialiseerde centra) die op een multidisciplinaire manier samenwerken in de strijd tegen mensenhandel en mensensmokkel, zoals omschreven in de multidisciplinaire interministeriële omzendbrief van 23 december 2016.
Het gemeenschappelijke doel is enerzijds de strijd tegen de netwerken van mensenhandel en -smokkel en anderzijds de bescherming van de slachtoffers.
De DVZ is hierbij bevoegd voor de afgifte van verblijfsdocumenten aan de slachtoffers van mensenhandel en bepaalde zwaardere vormen van mensensmokkel, in toepassing van de artikelen 61/2 t.e.m. 61/5 van de wet van 15 december 1980 en dit wanneer de DVZ een aanvraag hiertoe ontvangt van één van de drie gespecialiseerde centra voor slachtoffers mensenhandel.
In België zijn er drie erkende gespecialiseerde centra: PAYOKE , PAG-ASA en SÜRYA .
De begunstigden van het statuut zijn :
1/slachtoffers van mensenhandel, inbreuk zoals omschreven in artikel 433qq van het Strafwetboek: ’De werving, het vervoer, de overbrenging, de huisvesting, de opvang van een persoon, de wisseling of de overdracht van de controle over hem/haar, teneinde deze persoon te kunnen uitbuiten.’’
2/slachtoffers van mensensmokkel, maar enkel onder de verzwarende omstandigheden, zoals omschreven in artikel 77 quater, 1° t.e.m. 5° van de wet van 15 december 1980.
De formele erkenning als slachtoffer door het toekennen van een (voorlopig) statuut gebeurt enkel en alleen door de bevoegde magistraat.
Vermoedelijke slachtoffers van mensenhandel kunnen bewust gemaakt worden van hun situatie en voor hulp en bijstand doorverwezen worden naar de gespecialiseerde centra, aan de hand van de meertalige brochure voor slachtoffers van mensenhandel .