De gesloten centra vangen vreemdelingen met verschillende nationaliteiten en culturen op. Deze vreemdelingen worden, met het oog op hun verwijdering, tegen hun zin vastgehouden. Het samenleven is niet steeds gemakkelijk. Desondanks spannen de directies zich in om de onvermijdelijke spanningen en situaties die kunnen ontstaan zo goed mogelijk aan te pakken en ervoor te zorgen dat het verblijf kalm en met respect voor de regels verloopt.
De directie waakt niet alleen over de veiligheid van de bewoners en het centrum, maar probeert het leven van de bewoners tijdens het verblijf in het centrum zo aangenaam mogelijk te maken.
1. Het onthaal
Zodra een vreemdeling in een gesloten centrum aankomt, wordt hij door de verschillende ploegen onthaald en ten laste genomen. Ze gaan over tot de identificatie, door een foto en vingerafdrukken te nemen, de medische raadpleging, om eventuele besmettelijke ziekten te ontdekken, de bepaling van het voedingsregime, de inventaris van de goederen, het fouilleren en de inbeslagname van gevaarlijke voorwerpen, enz.
2. De juridische bijstand
De bewoners moeten over juridische bijstand kunnen beschikken indien ze dat wensen. De contacten met de advocaten moeten gemakkelijker worden gemaakt. Indien de bewoner niet over financiële middelen beschikt, wordt hem een pro-deo advocaat aangeboden.
3. De eredienst
In de gesloten centra wordt het moreel en religieus regime gerespecteerd. Naast de organisatie van erediensten kan de bewoner een beroep doen op een priester, een dominee, een imam of een adviseur die een niet-confessioneel gedachtengoed vertegenwoordigt, om hem bij te staan.
De religieuze feesten en de speciale ceremonieën die daarmee verbonden zijn, worden eveneens gerespecteerd.
4. De bezoeken
De bewoners hebben het recht om te worden bezocht :
- door hun gezinsleden (elke dag, op zijn minst een uur per dag)
- door de diplomatieke of consulaire vertegenwoordigers van de staat waarvan ze de onderdaan zijn (tussen 8.00 u en 22.00 u)
- door de advocaten en tolken die hen elke dag bijstaan (tussen 8.00 u en 22.00 u)
Met de voorafgaande toestemming van de directie van het centrum kunnen andere personen een bezoek brengen. De bezoekuren worden in de onthaalbrochure voor de bewoners vermeld.
Naast de overheden en de instellingen bedoeld in de artikelen 42 tot 44 van het koninklijk besluit van 02/08/2002, die het recht hebben om de gesloten centra te bezoeken, hebben vertegenwoordigers van verenigingen of NGO's met een accreditatie ook toegang tot de gesloten centra.
5. De communicatie met de buitenwereld
De bewoners kunnen telefonisch contact opnemen met de buitenwereld en kunnen vrijelijk en in alle vertrouwelijkheid brieven ontvangen. Ze hebben eveneens internet toegang.
6. Vrije tijd
Om de bewoners te ontspannen worden recreatieve, culturele, educatieve en sportieve activiteiten georganiseerd.
7. De bibliotheek en de toegang tot de media
Elk centrum beschikt over een kleine bibliotheek die ter beschikking staat van de bewoners. Deze bibliotheek bevat zeer uiteenlopende werken in verschillende talen.
De bewoners beschikken ook over televisies, dvd’s en video's, evenals een selectie van kranten en tijdschriften in meerdere talen.
8. Voedsel
Het voedsel wordt door een externe firma bezorgd. Er wordt rekening gehouden met het voedingsregime van de bewoners (bijvoorbeeld vegetarisch). Het personeel nuttigt dezelfde maaltijden als de bewoners.
9. De hygiëne
De was wordt door het personeel van het centrum gedeeltelijk ter plaatse gedaan, met name de kleren van de bewoners, en een privéfirma bekommert zich om de rest (lakens, slopen, dekens, enz.).
10. De ordemaatregelen
Er kunnen ordemaatregelen worden genomen ten opzichte van een bewoner indien die goederen die het eigendom zijn van het centrum opzettelijk beschadigt of de veiligheid van de andere bewoners of de personeelsleden in gevaar brengt.
Elke maatregel die ten opzichte van een bewoner wordt genomen moet worden gemotiveerd.
De opgelegde ordemaatregelen zijn:
- een mondelinge waarschuwing
- het opleggen van taken met betrekking tot de orde en de netheid van het centrum
- het schrappen van voordelen, voor zover er een rechtstreeks of onrechtstreeks verband is tussen de overtreding en de ordemaatregel
- plaatsing in een afzonderingsruimte.
De beslissing tot plaatsing in een afzonderingsruimte kan enkel door de directie van het centrum worden genomen en de afzondering mag maximaal vierentwintig uur duren. Indien het gedrag van de bewoner zijn integratie in de groep onmogelijk maakt, kan de Directeur-generaal tweemaal beslissen deze termijn met vierentwintig uur te verlengen. Daarna kan enkel de Minister beslissen om de termijn te verlengen.